ประวัติ
พันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา ชื่อเดิมว่า "พจน์ พหลโยธิน" เกิดเมื่อวันที่ 29 มีนาคม 2430 เวลา 03.30 น. ณ บ้านหน้าวัดราชบูรณะ จังหวัดพระนคร เป็นบุตรของพันเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา (ถิ่น พหลโยธิน) กับคุณหญิงจับ สมรสกับท่านผู้หญิงบุญหลง พหลพลพยุหเสนา
เริ่มการศึกษาชั้นประถมศึกษาที่โรงเรียนวัดจักรวรรดิราชาวาส (วัดสามปลื้ม) และย้ายไปศึกษาต่อที่โรงเรียนสุขุมาลวิทยาลัย จนกระทั่งเข้าศึกษาต่อที่โรงเรียนนายร้อยทหารบก ต่อมาเมื่ออายุ 16 ปี ได้รับทุนรัฐบาลไปศึกษาต่อที่โรงเรียนนายร้อยทหารบกในเมืองโกรสลิสเตอร์ เฟล เด ประเทศเยอรมันนี ศึกษาอยู่ 3 ปีต่อจากนั้นได้เข้าประจำอยู่ในกองทัพบกเยอรมัน สังกัดกรมทหารปืนใหญ่ที่ 4 ในปี พ.ศ. 2455 ได้เดินทางไปศึกษาต่อวิชาช่างแสงที่ประเทศเดนมาร์กเรียนได้ปีเดียวก็ถูกเรียกตัวกลับเนื่องจากเงินทุนการศึกษาไม่เพียงพอ
พระยาพหลพลพยุหเสนาเข้ารับราชการครั้งแรกประจำกรมทหารปืนใหญ่ที่ 4 จังหวัดราชบุรี อีกสามปีต่อมาได้เข้าประจำกรมทหารปืนใหญ่ บางซื่อ พระนคร และในปี พ.ศ. 2460 ได้ย้ายไปเป็นผู้บังคับการกรมทหารปืนใหญ่ที่ 9 จังหวัดฉะเชิงเทรา ในชีวิตราชการนั้นได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นหลวงและพระตามลำดับในราชทินนามเดียวกันว่า "สรายุทธสรสิทธิ์" และได้เลื่อนยศทางทหารมาตามลำดับ กระทั่งได้เป็น พันเอก เมื่อวันที่ 1 เมษายน 2471
เมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม 2471มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้เป็นองครักษ์เวร และเมื่อวันที่ 6 พฤศจิกายน 2474 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯเลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นพระยาพหลพลพยุหเสนา มีราชทินนามเดียวกับบิดา
เมื่อวันที่ 24 มิถุนายน 2475 ได้ร่วมกับคณะราษฎรโดยเป็นหัวหน้าคณะราษฎรทำการยึดอำนาจเปลี่ยนแปลงการปกครองจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเป็นระบอบประชาธิปไตย มีรัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายสูงสุด
พันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 21 มิถุนายน 2476 โดยการทำรัฐประหารรัฐบาลของพระยามโนปกรณ์นิติธาดา ตลอดระยะเวลาที่บริหารประเทศ ต้องเผชิญปัญหานานัปการ จนต้องลาออกจากตำแหน่งหลายครั้ง และได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้กลับเข้ามาดำรงตำแหน่งใหม่ ในที่สุดเมื่อวันที่ 11 กันยายน 2481 พระยาพหลพลพยุหเสนาได้ตัดสินใจยุบสภาและลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี แต่ถึงแม้พันเอกพระยาพหลพลพยุหเสนาจะวางมือจากตำแหน่งสูงสุดทางการเมืองแล้ว ในระหว่างสงครามโลกครั้งที่ 2 ท่านได้ดำรงตำแหน่งแม่ทัพใหญ่ และได้รับยศ พลเอก พระยาพหลพลพยุหเสน
ระยะเวลาดำรงตำแหน่ง
สมัยที่ 1 : คณะรัฐมนตรี คณะที่ 4 : 21 มิถุนายน 2476 -16 ธันวาคม 2476
สมัยที่ 2 : คณะรัฐมนตรี คณะที่ 5 : 16 ธันวาคม 2476 - 22 กันยายน 2477
สมัยที่ 3 : คณะรัฐมนตรี คณะที่ 6 : 22 กันยายน 2477 - 28 กรกฎาคม 2480
สมัยที่ 4 : คณะรัฐมนตรี คณะที่ 7 : 9 สิงหาคม 2480 - 21 ธันวาคม 2480
สมัยที่ 5 : คณะรัฐมนตรี คณะที่ 8 : 21 ธันวาคม 2480 - 11 กันยายน 2481
อนุสรณ์แห่งความดี
- ถนนพหลโยธิน หรือทางหลาวแผ่นดินหมายเลข ๑ เป็นถนนเชื่อมภาคเหนือ จากกรุงเทพฯ ไปเชียงใหม่ ผ่านจังหวัดทุมธานี อยุธยา สระบุรี ลพบุรี ชัยนาท นครสวรรค์ กำแพงเพชร ตาก ลำปาง เชียงราย ระยะทางยาวประมาณ ๑.๐๐๕ กม.
- โรงงานน้ำตาลไทยลำปางเป็นโรงงานน้ำตาลสมัยใหม่ โรงงานแรงของประเทศไทย ได้ริเริ่มจัดตั้งมาตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๔๗๕ สมัยรัฐบาลคณะ พลเอกพระยาพหลพลพยุหเสนาเป็นนายกรัฐมนตรี
- เมื่อวันที่ ๘ เมษายน ๒๔๙๕ พระบาลสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าพระราชทานชื่อค่ายของ ศูนย์การทหารปืนใหญ่นี้ว่า ค่ายพหลโยธิน เพื่อเป็นเกียรติแก่ พลเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา (พจน์ พหลโยธิน) อดีตนายทหารปืนใหญ่ อดีตนายกรัฐมนตรี
- ท่านได้ริเริ่มจัดตั้งโรงงานกระดาษไทยขึ้นในจังหวัดกาญจนบุรี นับว่าเป็นโรงงานกระดาษแห่งแรกในประเทศไทย ปัจจุบันได้มีการสร้างอนุสาวรีย์ท่านในชุดเดินป่าไว้หน้าโรงงาน
- เมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๐ พล.ต. สาธร กาญจนรักษ์ ดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการทหารปืนใหญ่ และทหารปืนใหญ่ได้ร่วมกันพิจารณาเห็นสมควรที่จะมีสิ่งอนุสรณ์ คือ อนุสาวรีย์ พลเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา ขึ้นไว้ในสถานที่อันสมควรในบริเวณค่ายพหลโยธิน โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเทอดทูนเกียรติประวัติอันดีงามของท่านเพื่อเป็นอนุสรณ์ความดีของท่านที่มีต่อประเทศชาติและจังหวัดกาญจนบุรี เป็นจังหวัดที่ท่านถือเสมือนภูมิลำเนาท่าน กระทรวงมหาดไทย โดยมติคณะรัฐมนตรีจึ่งสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินการเรี่ยไรเมื่อวันที่ ๒๓ มกราคม ๒๔๙๓ เพื่อจัดสร้างโรงพยาบาล และอนุสาวรีย์ของ พลเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา ไว้เป็นอนุสรณ์ขึ้นที่จังหวัดกาญจนบุรีโดยใช้ชื่อว่า โรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา
พลเอก พระยาพหลพลพยุหเสนาถึงแก่อสัญกรรมด้วยเส้นโลหิตในสมองแตก เมื่อวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2490 รวมอายุ ได้ 60
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น